Geçen yıl İstanbul Modern’deki sergiyi gezdiğimde öğrenmiştim Van Gogh’un yazdığı yüzlerce mektup olduğunu. Favori kitapçılarımdan biri olan Beyoğlu’ndaki Yapı Kredi Yayınları‘nda gezerken kitaba rastlayınca mutlulukla atıldım üzerine. Kardeşi Theo’ya yazdığı mektuplar toplanmış ikiyüzelli sayfaya. Kitabın ismi de “Theo’ya Mektuplar”.
Diyor ki ” Resim yapmak insanı yoran bir iş elbette. Ama doktor herşeye karşın sağlıklı olduğumu söyledi. Yaşamımın en iyi yapıtlarını verebileceğim yaşa gelmekten umut kesmemeliymişim…”
“Kendi çalışmalarımı ilerletmeyi ne kadar çok istediğimi söylemek istiyorum. Eski Hollanda ekolünde tek bir kazma sallayan adam var mıydı sorarım size? Hayır! Eski ustalar figür çalışmazlar. Bense geçen kış karda havuç sürüklediğini gördüğüm bir kadın figürü üzerinde deliler gibi uğraşıp didiniyorum. Eski ustaların yapmaya kaçındıkları şeyi yapmaya çalışıyorum.”
Van Gogh azmin ve tutkunun canlı bir örneği, aynı eskizleri yüzlerce defalarca çiziyor, mükemmele ulaşıncaya kadar pes etmiyor ama bu uğurda akıl ve beden sağlığından da oluyor. Devrinde anlaşılan sanatçılardan biri değil ne yazık ki. Zorlu bir hayat sürüp sonunda intihar ediyor.
Neredeyse her mektubunda parasızlık teması var. Van Gogh resim yapabilecek kağıt ve malzeme alabilmek için kardeşinden gelecek harçlığa muhtaç. Taslakları daha ucuz kağıtlara çiziyor, her bir kuruşun hesabını yapıyor. İnsan figürleri için model bulmak de para gerektiriyor. Üstelik anlaşılıp anlaşılmayacağını bilmeden sadece ve sadece resimlerinin gelişip, derinleşip satılacağı ve anlaşılacağı umuduna tutunarak geçen bir ömür.
Doğru düzgün bir aşk yok, çoğu zaman doğru düzgün bir yemek yok, bazen düzgün bir ev bile yok. Belki de bu çalkantılar onun iç dünyasını değiştirmiş, yaratıcılığını körüklemiştir, kimbilir? Oysa ben onun resimlerine bakınca içim açılıyor, içime bahar gelmiş gibi oluyor. Tezatlar dünyası….
